سرویس جهان مشرق - اسماعیل بندی داریان کارشناس مسائل ترکیه با اشاره به وقایع دیروز و دیشب ترکیه گفت: عصر دیروز در ترکیه به ناگهان اعلام شد که گروهی از ارتش در وضعیت حکومتی ترکیه دخالت کرده و کودتایی را به خاطر حفظ منافع ملی مردم انجام داده است.

وی ادامه داد: در عرض یک و نیم ساعت شبکه تلویزیونی TRT  دولتی با قرائت اعلامیه‌ای از طرف ارتش از وقوع یک کودتا در ترکیه خبر داد و گفت که این تلویزیون دولتی به دست کودتاگران افتاده است و این اعلامیه را مدام تکرار می‌کردند.

این کارشناس ساکن ترکیه در ادامه با اشاره به اینکه برخلاف تلویزیون TRT ؛ تلویزیون‌های طرفدار اردوغان پس از چند دقیقه‌ای تعطیلی باز شد و هیاهوی زیادی را آغاز کرد  گفت: باوجوداینکه به‌صورت مداوم از تلویزیون TRT اعلامیه‌ای از طرف ارتش و به نام ارتش خوانده می‌شد؛ اما نه ارتش و نیروی نظامی درصحنه تلویزیون به‌عنوان کودتاگر دیده می‌شد و نه اسمی از یک شخصیت ارتشی در جریان قرائت این بیانیه برده می‌شد، و این خود برخلاف روال همه کودتاهای دیگر به‌ویژه کودتاهایی است که در ترکیه اتفاق افتاده است.

اسماعیل بندی داریان با تأکید بر اینکه در وقایع دیشب ترکیه نامی از هیچ‌یک از ژنرال‌ها یا سرهنگ یا یک شخصیت ارتشی ‌برده نشد و یا اینکه نام رهبر این کودتا به‌صورت رسمی از هیچ منبعی بیان نشد گفت: در جریان وقایع دیشب در شهرهای کوچک ترکیه کمترین واقعه‌ای اتفاق نیافتاد و تنها اعلام شد که در بعضی از شهرهای بزرگ بین ارتش و پلیس درگیری مسلحانه صورت گرفته و همچنین مدام تلویزیون تکرار می‌کرد که فرودگاه‌ها فعال نیستند و دیگر کسی به فرودگاه‌های این کشور مراجعه نکند و ورود و خروج‌های مرزهای زمینی و هوایی و دریایی تعطیل‌شده است.

این کارشناس مسائل ترکیه با تأکید بر اینکه در وقایع ساعات گذشته استانبول و آنکارا برخی از المان‌ها و نمادهای کودتا رخ داد گفت: دو چیز در جریان مسائل دیروز ترکیه خیلی عجیب بود، یکی اینکه چه کسی این کودتا را انجام داده که معلوم نبود و دوم آن کودتاگر خودش نمی‌آمد پشت تلویزیون و خودش را نشان نمی‌داد.

وی گفت: دیشب تا بامداد گفته می‌شد که TRT هنوز در اشغال کودتاگران است و تلویزیون‌ها همه می‌گفتند که ما از زیرزمین‌های ساختمان‌ها که به‌اصطلاح ضد انفجار هست صحبت می‌کنیم ولی صبح امروز مشاهده شد که TRT فعالیت‌های گذشته خود را از سر گرفت است و در حال مصاحبه با برخی افراد کارشناس در خصوص وقوع کودتا است.

اسماعیل بندی داریان تأکید کرد که رسانه‌های دولتی در ترکیه از دیشب تا این ساعت در حال معرفی فتح‌الله گولن روحانی مقیم پنسیلوانیای آمریکا به‌عنوان رهبر کودتا هستند، یک روحانی ضد اردوغان که خود طرفدار آمریکا و اسرائیل است.

وی گفت که باوجود انتشار این خبر هنوز معلوم نیست که آیا طرفداران فتح‌الله گولن در ارتش و پلیس این کار را انجام داده‌اند یا خیر.

این کارشناس مسائل ترکیه در ادامه بحث خود بابیان اینکه تابه‌حال کودتایی با این سرعت در ترکیه و در جای دیگر دنیا اتفاق نیفتاده و به این سرعت هم برنگشته است گفت: حوالی اذان مغرب دیشب در ترکیه گفته می‌شد که کودتا شده است و بر این اساس معلومات باید تانک‌ها و ادوات نظامی وارد شهرها می‌شدند و ارتش کنترل شهرها را به دست می‌گرفت و ممنوعیت عبور و مرور در خیابان‌ها اعلام می‌شد؛ ولی این بار به‌هیچ‌عنوان چنین اتفاقی رخ نداد و برعکس، به‌جای ارتش مکانیزم‌های دولت و حکومتی اعلام می‌کردند که یک کودتایی صورت گرفته و برخی می‌خواهند آسایش مردم را به هم  بریزند و لازم است که مردم به خیابان‌ها بیایند.

وی ادامه داد: از شب گذشته تاکنون وقتی داخل خیابان‌ها را می‌بینید خبری از درگیری وجود ندارد، هرچند که از مکان‌هایی صدای تیراندازی و انفجار می‌آید و مثلاً گفته‌شده که نیمه‌های  شب در اطراف مجلس بارها انفجار صورت گرفته است.

اسماعیل بندی داریان با اشاره به اینکه گفته می‌شد تعدادی از نمایندگان مجلس در مجلس هستند و حاضر به ترک این ساختمان نشده‌اند گفت: تعدادی از نمایندگانی که گفته می‌شد در مجلس هستند از طریق تلویزیون مداوم در حال گفتگو با مردم بودند و می‌گفتند که این کودتا چیز مهمی نیست و از عهده آن بر خواهیم آمد و البته آقای اردوغان هم مدام از طریق تلویزیون مصاحبه تصویری انجام می‌داد و معلوم نبود که کجا هست و شایع شده بود که به خارج از کشور فرار کرده ولی بعد از چندساعتی دیده شد که وی استانبول است و حتی با هواپیما به آنکارا رفته است. و جمیع این وقایع یعنی اینکه یک نمادی از کودتا در ترکیه بود اما معلوم نبود واقعاً این یک کودتا هست یا خیر؟

این کارشناس مسائل ترکیه افزود: بر این اساس تا اینجا بنده فکر می‌کنم که معلوم نیست واقعاً یک اتفاقی افتاده باشد که به به راحتی بتوانیم به آن کودتا بگوییم!. این چه طور کودتایی است که رئیس جمهور به این راحت دخالت می‌کند و به مردم می‌گوید که به خیابان‌ها بیایید و من اینجا در جای خودم هستم و وزیر کشور مداوم صحبت می‌کند؟  یعنی این مسئله به یک نمایش بیشتر شبیه است.

اسماعیل بندی داریان با اشاره به این احتمال که ممکن است رجب طیب اردوغان به دلیلی و برای محکم‌تر کردن موقعیت خودش به خصوص به دست آوردن "سیستم ریاستی" به مردم ترکیه بگوید که "اگر ما حریف این کودتا نمی‌شدیم وضعیت خیلی بد می‌شد" گفت: احتمالا در ساعات آینده اردوغان به مردم خواهد گفت که اگر کودتا اتفاق می‌افتاد اقتصاد ترکیه به هم می‌ریخت و بازار را به فلاکت می‌برد ولی نشد و شما باید شاکر باشید که این کودتا محقق نشد و برهمین اساس هم  باید اختیارات تام را به رئیس جمهور بدهید و حکومت ترکیه از این پس با روش پریزدنتی اداره شود و رئیس جمهور آخرین تصمیمات را برای قوه قضائیه، ارتش و... بگیرد.

وی در این‌باره خاطر نشان کرد: یک نکات جالبی هم در این میان هست، و آن اینکه رجب طیب اردوغان دقیقا دو روز پیش قانون مصونیت ارتشی‌ها را تصویب کرد و بلافاصله پس از تصویب این قانون، وقایع شبیه کودتا اتفاق می افتد. لذا باید این سوال را پرسید که چرا آقای اردوغان مصونیت ارتشی‌ها را اعلام می‌کند و یک روز بعد از آن این اتفاق می‌افتد؟ چرا در شرایط مصونیت بخشی به ارتشی‌ها یعنی در زمانی که هیچ دادگاهی حتی دادگاه نظامی بدون اجازه ریاست جمهوری نمی تواند نیروهای اتش را مجازات کند و هر فرمانده جزء و کل اختیارات خود را در حیطه خود بدون نیاز به مافوقش می‌تواند اعمال کند، این اتفاقات در ترکیه رخ می دهد؟


بندی داریان افزود: در ارتش و حتی در دیگر نهادهای ترکیه نفوذی‌های آقای فتح الله گولن بودند و هستند، هرچند که در این سالهای اخیر هزاران نفر از آنها شناسایی و تصفیه شده‌اند. در ترکیه دولت مکرر گفته است که این تصوفیه ها به این دلیل بوده که طرفداران گولن از آمریکا دستور می‌گیرند و با ارائه اسناد دولت ترکیه به اجانب یعنی آمریکا و انگلیس به ترکیه خیانت می کنند.

این کارشناس سیاسی با بیان اینکه در جریان وقایع شب گذشته ترکیه هیچ خبری از فرماندهان بلند پایه ارتش نبود و فرماندهی مانند فرمانده ستاد مشترک فرمانده اصلاً در کار نبود ، گفت: چیز دیگری که باز در هیچ کودتایی شاهد آن نبودیم این بود که مردم خیلی آزاد و راحت با پرچم‌های ترکیه در خیابان‌ها تردد می‌کردند انگار که به جشن می‌رفتند و کسی با خطر مواجه نبود و باز هم چیزی که در هیج کود.تایی اتفاق نیفتاده و در اینجا دیدیم این بود که از مناره‌های مساجد تا نماز صبح دعا خوانده شد به خصوص دعای جوشن کبیر و «خلصنا من النار یا رب، خلصنا من النار یا رب» تکرار می‌شد یعنی خدایا ما در خطریم و این خطر را رفع کن. از مساجد مدام این خوانده می‌شد و لذا می‌توانیم حدث بزنیم که این صدا و این دعا فراخوانی مردم برای حضور در خیابان هاست و باز هم خیلی جالب است که در تجمعات شب گذشته مانند ایران، مردم تکبیر و الله اکبر می‌گفتند.

وی با بیان اینکه شواهد نشان می دهد که وقایع دیشب بیشتر یک کودتانمایی بوده است گفت: برخی معتقدند این وقایع همگی رخ داد تا موقعیت دولت محکم‌تر شود و دولت از مردم طلبکار شود که خطر از بیخ گوشتان رد شد و اگر دولت نبود معلوم نبود که چه بلایی برسرتان می‌آمد و وجه سومش هم این بود که وقایع اخیر این امکان را به دست دولت می‌دهد که مخالفانشان را به صورت شدیدتری تصفیه کند.

بندی داریان گفت:  وجه چهارم می‌تواند نوعی خط و نشان کشیدن جدی برای مخالفان باشد که به هر صورت خیلی اعتراض نکنید چرا که تقریباً ارتش مطیع ریاست جمهوری ترکیه شده و دیگر کسی نمی‌تواند کودتا کند. وجه بعدی هم اینکه که اگر کسانی در فکرشان انجام یک کودتای واقعی را دارند یک بار دیگر بنشینند و فکر کنند چرا که طرفداران اردوغان به اوضاع مسلط هستند و مردم هم به اینها ملحق شدند و آخین نکته هم اینکه مردم به این مساله برسند و آن را لمس کنند که اگرکودتایی رخ بدهد مثل این کودتا آنها می توانند به خیابان ها بیایند و جلوی آن را بگیرند و آن را خنثی کنند.